سیدامیرحسین موسوی: یکی از اصلی‌ترین نارسایی‌های اقتصاد ایران نظام مالیاتی است؛ نظام مالیاتی‌ای که در راستای برقراری انضباط مالی، ایجاد درآمد پایدار برای دولت و جهت‌دهی به فعالیت‌های اقتصادی با چالش‌های جدی مواجه شده است. رئیس کل دیوان محاسبات کشور در تشریح جزئیات گزارش تفریغ بودجه سال ۹۹ گفت: از بیش از ۲۱۳ هزار میلیارد تومان معوقات مالیاتی، فقط بیش از ۱۰ هزار میلیارد تومان یعنی 5 درصد آن وصول شده است. 

حال دولت سیزدهم با تغییر در رأس سازمان امور مالیاتی، در پی اصلاح نظام مالیاتی کشور است. در جلسه صبح روز گذشته هیات دولت، «داوود منظور» به پیشنهاد وزارت امور اقتصادی و دارایی و تصویب هیات‌وزیران، به عنوان رئیس سازمان امور مالیاتی تعیین شد. 

نظام مالیاتی در سال‌های اخیر به یکی از پاشنه آشیل‌های اقتصاد ایران تبدیل شده است، از این رو اصلاح این سازمان، امری واجب برای رئیس جدید نظام مالیاتی است. رئیس جدید نظام مالیاتی باید در 3 محور اصلاحات ساختاری نظام مالیاتی را در پیش بگیرد. جلوگیری از فرارهای مالیاتی و وصول معوقات مالیاتی، برقراری زیرساخت‌های لازم برای وصول پایه‌های مختلف مالیاتی همچون مالیات بر درآمد اشخاص PIT و مالیات بر عایدی ثروت و بازنگری در معافیت‌های مالیاتی از جمله محورهای اصلی است که باید در دستور کار سازمان امور مالیاتی قرار بگیرد. 

 

* نظام نابسامان مالیاتی

مالیات‌ یکی از مهم‌ترین منابع درآمدی دولت محسوب می‌شود. وصول سریع و کم‌هزینه و ثبات در این درآمد، سبب رو آوردن بسیاری از کشورها به اینگونه درآمدها به عنوان درآمد اصلی و پایدار خود شده است. نظام مالیاتی در ایران نیز در دوران معاصر و در راستای اجرای این سیاست و تبدیل مالیات به عنوان اصلی‌ترین منبع درآمد دولت گام‌های مؤثری برداشته است. به رغم تلاش‌های موثر در این باره، نظام مالیاتی ایران دچار چالش‌ها و آسیب‌های متعددی است که باید مورد توجه قرار گیرد. نابسامانی قانونی به عنوان نخستین و مهم‌ترین آسیب وارده بر نظام مالیاتی محسوب می‌شود. ابهام، نبود ثبات و تورم منابع فروقانونی (بخشنامه‌های مالیاتی در کنار سیاست کیفری نامتناسب و غیرمنطقی از جمله آسیب‌های قانونی در نظام مالیاتی ایران به شمار می‌آید) و از سوی دیگر عدم تمکین مؤدیان مالیاتی یا تمکین ناقص و نامناسب آنها از دیگر صدمات و چالش‌های موجود در نظام مالیاتی ایران است. در ایجاد اینگونه آسیب‌ها، عوامل متعددی از جمله بی‌توجهی قانون‌گذار و سیاست‌گذار به ضرورت تدوین قانون منسجم و رفع ایرادات قانونی، سیاست کیفری غیرمؤثر و ناکارآمد، فقدان زیرساخت مناسب در جهت پیشگیری از قانون‌گریزی مالیاتی در قالب عدم تمکین مالیاتی، نابسامانی فرهنگ مالیاتی و وجود چالش‌های اقتصادی دخالت دارد. 

 

* شکاف مالیاتی زیاد در مالیات بر درآمد اشخاص حقیقی

مالیات بر درآمد یکی از پایه‌های مالیاتی است که عمده درآمد مالیاتی کشورها از آن تشکیل می‌شود. در عمده کشورهای دنیا درآمد افراد به صورت تصاعدی مشمول مالیات می‌شود. در ایران سهم مالیات بر درآمد اشخاص حقیقی از کل درآمدهای مالیاتی تنها 2/13 درصد است، در حالی که متوسط این نرخ در کشورهای سازمان همکاری و توسعه اقتصادی (OECD) حدود ۲۴ درصد است و در کشورهای با نظام مالیاتی پیشرفته این نرخ تا ۵۰ درصد هم می‌رسد. آمارها نشان می‌دهد شکاف مالیاتی در مالیات بر درآمد اشخاص حقیقی در ایران بسیار زیاد است. مجموع شکاف مالیاتی (فرار و اجتناب) در مالیات بر درآمد اشخاص حقیقی از حدود ۲۹۴ هزار میلیارد ریال در سال ۹۲ به رقم ۵۲۷ هزار میلیارد ریال در سال ۹۸ افزایش یافته است. بر اساس گزارش برآورد شکاف مالیاتی کشور که توسط سازمان امور مالیاتی انجام شده است، سال ۹۸ حدود ۵۵درصد کل شکاف مالیاتی در ایران مربوط به مالیات بر درآمد اشخاص حقیقی بوده است. البته باید در نظر داشت شکاف مالیاتی، به معنای اختلاف ظرفیت بالقوه مالیاتی و مالیات وصول شده، با وجود قوانین فعلی این چنین بالاست. اصلاح قوانین مالیاتی و اجرای مالیات‌هایی مانند مالیات بر عایدی سرمایه و مالیات بر مجموع درآمد می‌تواند ظرفیت مالیات‌ستانی در کشور را افزایش دهد. 

 

* اصلاح نظام مالیات بر درآمد، منجی بحران کسری بودجه

مهم‌ترین راه‌حل برای افزایش درآمدهای پایدار در بودجه، زمینه‌سازی برای افزایش درآمدهای مالیاتی است. ساده‌ترین راه برای افزایش درآمدهای مالیاتی- بدون فشار به گروه‌های خوش‌حساب که مالیات خودشان را منظم پرداخت می‌کنند- کاهش شکاف مالیاتی است. همان‌گونه که بیان شد، بیشترین شکاف و فرار مالیاتی در مالیات بر درآمد اشخاص حقیقی وجود دارد. تجربیات جهانی نشان می‌دهد وضع مالیات بر مجموع درآمد اشخاص حقیقی (PIT) نقش مهمی در افزایش درآمدهای مالیاتی دارد. اوایل قرن بیستم سهم مالیات از تولید ناخالص داخلی در کشورهای توسعه‌یافته حدود ۱۰ درصد بود اما اواخر قرن بیستم در بیشتر کشورهای توسعه‌یافته این عدد به ۴۰ درصد رسید. بررسی تجربه این کشورها نشان می‌دهد این اقدام تنها با استقرار کامل نظام مالیات بر مجموع درآمد محقق شده است. اجرای دقیق پایه‌های مالیاتی مانند مالیات بر عایدی سرمایه و مالیات بر مجموع درآمد با افزایش درآمدهای مالیاتی و کاهش شکاف مالیاتی، می‌تواند گامی مهم در اصلاح عدالت‌محور نظام مالیاتی باشد. 

گروه اقتصادی: همزمان با تعیین تکلیف مدیریت جدید شرکت کشت و صنعت هفت تپه، احکام ۲ مالک قبلی آن توسط سخنگوی قوه ‌قضائیه اعلام شد.

 به گزارش «وطن‌امروز»، ذبیح‌الله خداییان دیروز پرونده پرحاشیه هفت‌تپه و مالکان پیشینش را با اعلام حکم امید اسدبیگی و مهرداد رستمی بست.

 خداییان در این باره افزود: پرونده هفت‌تپه 2 قسمت است؛ در یک قسمت، موضوع ابطال واگذاری این شرکت به بخش خصوصی است که حکم آن صادر و واگذاری این شرکت ابطال شد و به دولت برگشت که به اطلاع مردم شریف رسید.

 سخنگوی قوه‌ قضائیه بیان کرد: در بخش دیگر، سوءاستفاده کسانی بود که این شرکت به آنها واگذار شده بود و از این طریق مرتکب جرائمی شده بودند که از جمله اتهامات آنها که به اثبات رسیده، اخلال عمده و کلان در نظام ارزی کشور از طریق قاچاق عمده ارز به صورت سازمان‌یافته است که این پرونده با کیفرخواست به دادگاه ویژه رسیدگی به جرائم اقتصادی ارسال شد و اخیرا حکم قطعی آن صادر شد.

 سخنگوی قوه ‌قضائیه تاکید کرد: در این پرونده تعداد زیادی از افراد به اتهام مشارکت در اخلال در نظام ارزی محکوم شدند که از جمله این افراد امید اسدبیگی، فرزند احسان است که اتهام وی، هم مشارکت در اخلال عمده در نظام ارزی کشور از طریق قاچاق ارز و هم مباشرت به صورت مستقل در قاچاق عمده ارز است که به ۲۰ سال حبس، رد اموال و جزای نقدی و انفصال از خدمات دولتی محکوم شده است. 

وی ادامه داد: یکی دیگر از مرتکبان این جرم، مهرداد رستمی، فرزند میرمحمد است که وی نیز به ۲۰ سال حبس و رد مال و جزای نقدی محکوم شده و ۲ نفر از این متهمان هر کدام به ۱۵ سال حبس، ۳ نفر هر کدام به ۱۰ سال حبس و بیش از ۱۷ نفر هر کدام به ۵ سال حبس محکوم شدند. 

خداییان افزود: اتهام اسدبیگی مشارکت در قاچاق یک میلیارد و ۳۹۶ میلیون یورو و مباشرت در قاچاق ۲ میلیون و ۸۹۴ هزار یورو بوده است که به این موضوع رسیدگی شده و متهمان محکومیت قطعی پیدا کردند و حکم‌شان لازم‌الاجراست. 

 

* فاسد و بسترگسترانش

با وجود اینکه روند خصوصی‌سازی از دهه 70 شروع شده اما بنگاه‌های واگذار شده در یک دهه اخیر بیش از پیش پرسروصدا بوده‌اند به طوری که کارنامه دولت حسن روحانی در اجرای خصوصی‌سازی تیره و تار است. 

از خصوصی‌سازی‌های شکست‌خورده در سال‌های اخیر می‌توان از شرکت کشت و صنعت نیشکر هفت‌تپه، پالایشگاه کرمانشاه، کشت و صنعت مغان، آلومینیوم المهدی هرمزگان، کشت و صنعت کارون خوزستان، مجتمع گوشت اردبیل و... نام برد؛ کارخانه‌هایی که حکم قلب تپنده جغرافیای خود را دارند و حالا هزاران کارگر و کارمند این بنگاه‌ها بیکار شده‌اند. 

وضعیت خصوصی‌سازی در دولت روحانی آنقدر وخیم بود که رئیس سازمان خصوصی‌سازی آن یعنی میرعلی‌اشرف عبدالله‌‌‌پوری‌حسینی تحت پیگرد قانونی قرار گرفت. پوری‌حسینی اوایل مهر 1392 از سوی وزیر امور اقتصادی و دارایی به عنوان رئیس سازمان خصوصی‌سازی و معاون وزیر اقتصاد منصوب شد. پوری‌حسینی تا سال 98 در این سازمان فعالیت داشت تا اینکه مرداد 98 خبر بازداشت او با دستور مقامات قضایی  با اتهام اخلال در نظام اقتصادی کشور و تضییع گسترده اموال عمومی و دولتی در رسانه‌ها منتشر شد.

  در بین تمام این خصوصی‌سازی‌ها، داغ و سوز واگذاری هفت‌تپه از دیگر موارد بیشتر است. واگذاری هفت‌تپه نمونه تمام و کمال یک خصوصی‌سازی اشتباه است که در آن می‌توان انواع و اقسام تخلفات را مشاهده کرد.  در نهایت با پیگیری‌های دیوان محاسبات و با حکم قوه ‌قضائیه این قطب اقتصادی جنوب غرب کشور از دست مالکان بدون اهلیت خارج شد و در اختیار دولت قرار گرفت. 

جالب اینجاست ضلع دیگر تخلفات اسدبیگی هم ریشه در دولت دوازدهم دارد که مربوط به تخصیص ارز ترجیحی بوده است.

گروه سیاسی: رئیس ستادکل نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران طی سفر به پاکستان، با نخست‌وزیر و مقامات ارشد نظامی این کشور دیدار و گفت‌وگو کرد. توسعه همکاری‌های مشترک علیه تروریسم، تبادل هیات‌های آموزشی، تقویت مدیریت مرزی، تبادل اطلاعات و گسترش رایزنی‌های دفاعی و رایزنی‌های ویژه در قبال موضوع افغانستان سرفصل موضوعات مورد بحث طرفین بود. کارشناسان سیاسی و نظامی با توجه به تحولات امنیتی منطقه و جهان اسلام از جمله اوضاع افغانستان، سفر هیات عالیرتبه ستاد کل نیروهای مسلح ایران به پاکستان را مهم و تاثیرگذار ارزیابی می‌کنند. 

به گزارش «وطن‌امروز» سردار سرلشکر محمد باقری به دعوت ژنرال «قمر جاوید باجوا» فرمانده ارتش پاکستان در راس هیات بلندپایه نظامی- امنیتی، شامگاه سه‌شنبه با استقبال ژنرال «ثاقب محمود» به نمایندگی از ارتش پاکستان و جمعی از مقامات نظامی این کشور، برای دومین بار وارد اسلام‌آباد، پایتخت پاکستان، شد. وی پیش از حرکت به سوی این کشور همسایه، تبادل تجربیات میان ۲ کشور در زمینه مبارزه با معضل تروریسم را از اهداف این سفر برشمرده بود. پیش از این، ژنرال قمر جاوید باجوا، فرمانده فعلی ارتش پاکستان به ترتیب اواسط آبان‌ ۹۶ و اواخر آبان ۹۸ دو سفر رسمی به جمهوری اسلامی ایران انجام داد و با مقام‌های سیاسی و نظامی کشورمان دیدار کرده بود. 

سردار باقری در بدو ورود به پایگاه هوایی «نورخان» در اسلام‌آباد در گفت‌وگو با ایرنا اظهار کرد: جمهوری اسلامی ایران و پاکستان ارتباطات عمیق و گسترده‌ای دارند، بویژه اینکه در سال‌های اخیر شاهد همکاری‌های فراوانی در مرزهای مشترک بودیم و اکنون به جهت امنیت مرز به وضعیت بسیار بهتری نسبت به گذشته رسیده‌ایم. رئیس ستاد کل نیروهای مسلح افزود: از جمله موضوعات مهم این مقطع زمانی، مساله افغانستان و وضعیت این کشور است. ایران و پاکستان در افغانستان نگرانی‌های فراوانی دارند. وی ادامه داد: با توجه به وضعیت پیش آمده برای امنیت افغانستان و تبعات این حوادث بر هر دو کشور همسایه، باید با یکدیگر رایزنی کرده و تصمیماتی اتخاذ کنیم که افغانستان به سمت آرامش و برقراری یک حکومت فراگیر حرکت کند. سردار باقری ابراز امیدواری کرد رایزنی‌های ایران و پاکستان به عنوان ۲ همسایه مشترک افغانستان باعث شود مشکلاتی که اکنون پیش‌بینی می‌شود رخ ندهد و وضعیت بهتری در افغانستان شکل بگیرد. رئیس ستاد کل نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران همچنین ابراز امیدواری کرد طی این سفر در روابط نظامی و دفاعی ۲ کشور ایران و پاکستان که در سال‌های اخیر توسعه فراوانی پیدا کرده است، پیشرفت بیشتری رقم بخورد. 

 

* دیدار با عمران‌خان

سردار باقری عصر دیروز به وقت محلی در راس هیات بلندپایه‌ نظامی ایران در اسلام‌آباد به دیدار «عمران‌خان» نخست‌وزیر پاکستان رفت. مقامات ارشد دولت پاکستان از جمله وزیر دفاع و برخی مسؤولان نظامی این کشور و همچنین «سیدمحمدعلی حسینی» سفیر ایران و سرهنگ «مصطفی قنبرپور» وابسته نظامی ایران در پاکستان در این دیدار حضور داشتند. عمران‌خان در این نشست با یادآوری دیدار ماه گذشته خود با حجت‌الاسلام والمسلمین سیدابراهیم رئیسی، رئیس‌جمهور ایران در حاشیه اجلاس سران شانگهای در دوشنبه، بر تعهد دولت پاکستان برای تعمیق روابط با ایران بویژه در بخش‌های مرزی، اقتصادی، نظامی و امنیتی تاکید کرد. سردار باقری نیز با اشاره به رایزنی‌های مهم خود با فرمانده ارتش و رئیس ستاد مشترک ارتش پاکستان، تقویت همکاری‌های نزدیک میان ۲ همسایه که طی سال‌های اخیر شاهد پیشرفت قابل توجهی در روابط از جمله در امنیت مرزی بوده‌اند را، ضروری دانست. رئیس ستاد کل نیروهای مسلح و نخست‌وزیر پاکستان پیرامون آخرین تحولات امنیت منطقه‌ای و جهان اسلام بویژه وضعیت افغانستان تبادل‌نظر کردند. عمران‌خان تاکید کرد بحران افغانستان هرگز راهکار نظامی نداشته و باید با مشارکت تمام گروه‌های داخلی این کشور یک دولت فراگیر تشکیل شود. 

 

* دیدار با مقامات ارشد نظامی پاکستان

پیش از دیدار با نخست‌وزیر پاکستان، سردار باقری در دیدارهای جداگانه‌ای با ژنرال باجوا فرمانده ارتش و ژنرال ندیم رضا رئیس ستاد مشترک ارتش پاکستان، توسعه همکاری‌ها و مناسبات دفاعی تهران و اسلام‌آباد، گسترش همکاری مشترک مرزی، مبارزه با تروریسم و بررسی تحولات منطقه‌ای و جهان اسلام را مورد بررسی قرار داد. 

اعضای هیات بلندپایه نظامی ایران به ریاست سرلشکر باقری صبح دیروز در نخستین نشست خود با حضور در مقر فرماندهی ارتش پاکستان در شهر «راولپندی» با ژنرال «قمر جاوید باجوا» فرمانده ارتش این کشور دیدار کرده بودند. پیش از شروع نشست رسمی، سردار باقری با حضور در جایگاه نمادین شهدا در مقر فرماندهی ارتش ضمن ادای احترام به فداکاری‌های نیروهای مسلح پاکستان در مبارزه با تروریسم، دسته گلی را نثار جایگاه شهدا کرد. پس از مراسم استقبال، هیأت‌های بلندپایه نظامی ایران و پاکستان وارد مذاکرات رسمی شدند. سرلشکر باقری و ژنرال باجوا تازه‌ترین تحولات روابط دوجانبه ایران و پاکستان، مناسبات دفاعی و تحولات منطقه‌ای از جمله افغانستان را مورد بررسی قرار دادند. آنان با ابراز اطمینان نسبت به روند رو به رشد تعاملات نظامی، امنیتی و مرزی ۲ کشور همسایه طی سال‌های اخیر، مصمم به پیشبرد این تعاملات شدند. 

همچنین رئیس ستاد کل نیرو‌های مسلح کشورمان در دومین نشست کاری خود با ژنرال «ندیم رضا» رئیس ستاد مشترک ارتش پاکستان دیدار و گفت‌وگو کرد. سردار باقری و ژنرال ندیم رضا، طیف گسترده‌ای از مناسبات دوجانبه ایران و پاکستان در حوزه‌های دفاعی، امنیتی، نظامی، مرزی و تحولات منطقه‌ای از جمله اوضاع افغانستان را مورد بحث و بررسی قرار دادند. طرفین بر تمایل و عزم جدی یکدیگر برای تحکیم این مناسبات و گسترش همکاری‌های دوجانبه میان نیرو‌های مسلح ایران و پاکستان تاکید کردند. رئیس ستاد کل نیرو‌های مسلح و رئیس ستاد مشترک ارتش پاکستان همچنین به وجود دیدگاه‌های مشترک ۲ کشور در رابطه با مسائل منطقه‌ای، مبارزه با تروریسم و صلح و ثبات منطقه‌ای اشاره کردند. 

پس از این دیدارها، اعضای هیات بلندپایه نظامی جمهوری اسلامی ایران با سفر به شهر بندری «کراچی» در جنوب پاکستان از تاسیسات نظامی و دریایی این کشور بازدید کردند.

گروه سیاسی: «سوبرامانیام جایشانکار» وزیر خارجه هند در ایروان در نشست خبری با همتای ارمنستانی خود «آرارات میرزویان» پیشنهاد داد بندر استراتژیک چابهار در کریدور «شمال- جنوب» لحاظ شود. به گفته سوبرامانیام جایشانکار، این موضوع می‌تواند باعث کاستن از موانع ارتباطی و مواصلاتی برای نقشه راه آینده همکاری‌ها بین هند و ارمنستان شود. 

به گزارش «وطن‌امروز»، با تحولات پرشتاب در غرب و شرق آسیا نظیر افغانستان، همچنین منازعه‌ای که در منطقه قفقاز جنوبی با محوریت ترکیه و آذربایجان ایجاد شده، ائتلاف‌های معناداری از سوی بازیگران منطقه‌ای در حال شکل‌گیری است. 

در این میان هند با توجه به اتفاقات افغانستان و رقابت خود با پاکستان راهبرد چرخش به تهران را در دستور کار قرار داده است. حضور پاکستان در قفقاز و برگزاری رزمایش «۳ برادر» در کنار ترکیه و آذربایجان در نخجوان، در کنار حمایت‌های آذربایجان از پاکستان در قبال موضوع کشمیر، هند را به طرف همکاری‌های راهبردی با ارمنستان سوق داد. 

آرارات میرزویان، وزیر خارجه ارمنستان در کنفرانس خبری مشترک با همتای هندی خود اعلام کرد ایروان و دهلی‌‌نو باید برای رساندن همکاری دفاعی بین ۲ کشور به سطحی جدید تلاش کنند. 

وی خاطرنشان کرد: موضوع دالان‌های حمل‌و‌نقل نیز در دیدار با سوبرامانیام جایشانکار مورد بحث قرار گرفت. ارمنستان و هند چشم‌انداز توسعه ارتباطات حمل‌و‌نقل را می‌بینند و بویژه درباره امکان استفاده از بندر چابهار در مسیرها بحث کردند. 

هندوستان همزمان با تداوم اختلافات با کشور‌های همسایه خود از جمله پاکستان و چین، تصمیم گرفت یک مسیر جدید برای دسترسی به کشور‌های غرب و آسیای مرکزی ایجاد کند و منافع خود را در افغانستان گسترش دهد. بر همین اساس هند سال ۲۰۱۵ بر سر توسعه بندر چابهار و احداث خط آهنی که هند را به افغانستان و از طریق آن به اروپا از راه دریای سیاه متصل می‌کند، با ایران به توافق رسید و سال 2016 «نارندرا مودی» نخست‌وزیر هند در سفر به ایران، توافقنامه سرمایه‌گذاری ۵۰۰ میلیون دلاری را برای توسعه چابهار با تهران امضا کرد اما دهلی‌نو به دلیل تحریم‌های آمریکا علیه ایران کار روی این پروژه را تا اواخر سال ۲۰۲۰ به حال تعلیق درآورد. 

درباره سفر وزیر خارجه هند به ایروان و پیامدهای ائتلاف تهران، دهلی‌نو و ایروان به چند نکته باید اشاره کرد: 

 کریدور شمال- جنوب سال ۲۰۰۲ با امضای وزرای حمل‌و‌نقل ایران، روسیه و هند برای ایجاد یک مسیر ریلی، جاده‌ای و دریایی به طول ۷۲۰۰ کیلومتر کلید خورده است. این کریدور از بمبئی در غرب هند تا مسکو از طریق ایران و دریای خزر امتداد دارد. در این پروژه وعده داده شده هزینه‌های حمل‌و‌نقل بین ۳۰ تا ۶۰ درصد و زمان سفر از غرب هند تا شرق روسیه بین ۲۰ تا ۴۰ روز کاهش یابد. کریدور شمال- جنوب علاوه بر تسهیل تجارت میان ایران، روسیه و هند، قفقاز جنوبی و آسیای مرکزی، یک مسیر تجاری بالقوه برای تجارت بین هند و اروپا نیز به شمار می‌آید. 

 با بلندپروازی‌ها و جاه‌طلبی‌های آنکارا و باکو به رهبری رجب طیب اردوغان و الهام علی‌اف در قفقاز و تلاش برای مسدود کردن مسیر ترانزیتی ایران و قطع ارتباط ایران با ارمنستان از طریق کریدور «زنگزور» با حضور در استان سیونیک ارمنستان و سوءاستفاده از ضعف ایروان، ایران و هند تصمیم گرفته‌اند کریدور شمال- جنوب را به عنوان یک ابزار ژئوپلیتیک برای منزوی کردن بیشتر آذربایجان در پی بدتر شدن روابط این کشور با ایران و هند عملیاتی کنند. مسیر اصلی حمل‌و‌نقل بین‌المللی شمال- جنوب از هند، ایران، آذربایجان و روسیه می‌گذرد. آذربایجان در روزهای اخیر به طور فزاینده‌ای سیاست‌های هند در قبال کشمیر را محکوم کرده و در حمایت از پاکستان علنا مواضع خود را اعلام کرده است. پیش از این هم وزیران خارجه آذربایجان، ترکیه و پاکستان بیانیه مشترکی را برای حمایت از یکدیگر در قره‌باغ، قبرس و مدیترانه شرقی و کشمیر صادر کردند. با توجه به افزایش خصومت‌ها از سوی محور ترکیه، آذربایجان و پاکستان، تهران و دهلی‌نو به سمت فعال کردن مسیری هستند که کریدور حمل‌و‌نقل بین‌المللی شمال- جنوب به جای آذربایجان برای رسیدن به روسیه، از طریق ارمنستان کار خود را آغاز ‌کند. 

 به نظر می‌رسد ایران و هند آماده آغاز فصل جدیدی از روابط می‌شوند. مجموعه‌ای از مؤلفه‌های پیرامونی و عوامل منطقه‌ای نقش مهمی در پیوند خوردن منافع تهران- دهلی‌نو به یکدیگر داشته و نزدیک‌تر شدن این ۲ بازیگر تاثیرگذار در منطقه و آسیا را در پی داشته است. تحولات جاری در افغانستان یکی از موضوعاتی است که تهران و دهلی‌نو را به یکدیگر وصل می‌کند. ثبات در افغانستان به سود ۲ کشور است و بی‌ثبات‌سازی افغانستان تهدیداتی را متوجه ایران و هندوستان می‌کند. هند از دیرباز ایران را دروازه‌ای به افغانستان و از آنجا به آسیای میانه می‌بیند. هندوستان عمیقا از تحولات افغانستان و پیامدهای آن برای ثبات و امنیت خود بویژه در منطقه کشمیر نگران است. بر این اساس دهلی‌نو، به‌رغم شروع تماس با طالبان، موضع دیپلماتیک قدرتمندی علیه واژگونی خشونت‌آمیز نظم سیاسی کنونی در کابل گرفته است. هند برای تقویت جایگاه سیاسی و برای رسیدن به هر گونه دستاوردی در افغانستان، نیازمند یک شریک منطقه‌ای قدرتمند است. طبق ارزیابی‌های دهلی‌نو، تهران چنین شریکی است. 

 ایران از زمان استقلال جمهوری آذربایجان بویژه در منازعه قره‌باغ کوشید با رعایت حسن‌همجواری با همسایه شمالی خود برخورد کند اما فعالیت‌های بی‌ثبات‌ساز و ضد‌ایرانی الهام علی‌اف و اتحاد راهبردی با رژیم صهیونیستی و تبدیل باکو به کانونی برای فعالیت‌های اسرائیل علیه تمامیت ارضی ایران، باعث شد رفتار تهران تغییر کند. در تقابل ترانزیتی با ایران که باکو آغازگر آن در محور گوریس- قاپان بود، تهران جاده «تاتو» در ارمنستان را که به عنوان مسیر جایگزین کامیون‌های ترانزیت ایرانی به شمار رفته و ایران را به روسیه و اروپا متصل می‌کند، فعال خواهد کرد. طبق گزارش نشریه «گریک سیتی ‌تایمز»، یک روزنامه‌نگار شبکه خبری بی‌بی‌سی روز دوشنبه به نقل از علیرضا پیمان‌پاک، رئیس سازمان توسعه تجارت ایران گفت: ۲ مسیر ترانزیتی بین ایران و کشورهای حوزه اوراسیا جایگزین مسیر آذربایجان خواهد شد. وی افزود: نخستین مسیر در مدت یک ماه پس از پایان کار تعمیرات افتتاح می‌شود که از ارمنستان عبور می‌کند و دومین مسیر با خرید و اجاره کشتی از طریق دریا خواهد بود. به این ترتیب، ایران و هند قصد دارند آذربایجان را از چنین کریدورهایی دور کنند. 

مجلس شورای اسلامی روز گذشته طرح حذف سابقه قضاوت و وکالت ‌مجلس به ‌عنوان جایگزین آزمون وکالت را مورد تصویب قرار داد تا بر این اساس نخستین گام در زمینه شکست تعارض منافع از سوی مجلس شورای اسلامی برداشته شود. 

در همین رابطه حجت‌الاسلام محمدتقی نقدعلی، عضو کمیسیون قضایی و حقوقی مجلس شورای اسلامی در گفت‌وگو با «وطن‌امروز» ضمن تشریح جزئیات این مصوبه گفت: در بررسی‌های صورت‌‌گرفته «رانت اطلاعاتی» یکی از مهم‌ترین مشکلاتی است که ما هم‌اکنون با آن رو‌به‌رو هستیم. 

وی ادامه داد: از آنجا که رانت اطلاعاتی در زمان تصدی مسؤولیت در اختیار افراد قرار می‌گیرد، می‌تواند زمینه‌ساز استفاده‌های سوء شود. بر همین اساس نظر عمده ما بر این بود کسانی که از این رانت اطلاعاتی برخوردار می‌شوند از اشتغال به مشاغلی که بعد از آن می‌توانند از این رانت اطلاعاتی سوءاستفاده کنند، مطلقا ممنوع شوند. 

عضو کمیسیون قضایی و حقوقی مجلس شورای اسلامی خاطرنشان کرد: در بحث قانون تسهیل صدور مجوز‌ها فرصتی دست داد تا آقای سلیمی، نماینده محترم محلات پیشنهادی را ارائه دهد که مورد اقبال و پذیرش مجلس قرار گرفت و آن این بود که در ذیل بحث چگونگی برگزاری آزمون وکالت، نمایندگان مجلس و قضات نتوانند از امتیاز سابقه کار در عرصه قانون‌گذاری و قضاوت استفاده کرده و از آزمون معاف شوند. 

وی با اشاره به اینکه این طرح جلوی سهولت ورود قضات و نمایندگان به عرصه وکالت را محدودتر می‌کند، گفت: مطمئنا  این سد موجب می‌شود بسیاری از قضات و نمایندگان مجلس نتوانند از آزمون وکالت بگذرند یا نخواهند خودشان را در چارچوب امتحان و آزمون قرار دهند. ما عمده هدف‌مان این بود که جلوی ورود کسانی که از رانت اطلاعاتی و بهره‌های خبری که از مجموعه‌های مختلف مالی و دولتی به دست می‌آید را بگیریم تا در عرصه وکالت به کار نگیرند و خدای ناکرده سوءاستفاده‌ای رخ ندهد. 

نقدعلی در پاسخ به این سوال که آیا تاکنون گزارشی در زمینه این دست از تخلفات به دست شما رسیده است یا خیر، بیان کرد: فعلا در این زمینه گزارشی نداشتیم ولی اخباری که در رسانه‌ها منتشر می‌شود یا اخباری که از دستگاه‌های اطلاعاتی به ما می‌رسد ضرورت ورود به این موضوع را بیشتر کرد و ما را بر آن داشت تا سدی را در این زمینه ایجاد کنیم. 

وی گفت: آقای ابوترابی نماینده محترم نجف‌آباد هم طرح گسترده‌ای را پیشنهاد دادند مبنی بر اینکه کسانی که به نحوی از رانت اطلاعاتی در دستگاه‌های دولتی و شرکت‌ها باخبرند نتوانند در شغل همراستا با آن اطلاعات اشتغال پیدا کنند که متاسفانه برخورد بد و منفی با ایشان صورت گرفت. فعلا ما در گام اول این موضوع قرار داریم و امیدواریم این الحاقی که در قانون تسهیل صدور مجوزها اتفاق افتاد و موجب شد سدی را برای جلوگیری از رانت اطلاعاتی فراهم کنیم، در دیگر حوزه‌ها نیز شکل بگیرد. 

نقدعلی در پایان با بیان اینکه این طرح به تصویب رسیده و از سوی رئیس محترم مجلس به شورای نگهبان ارسال خواهد شد، گفت: بعد از تایید این مصوبه توسط شورای نگهبان، این قانون به قوه مجریه جهت اجرا ابلاغ خواهد شد. 

زهره فلاح‌زاده: تیم ملی فوتبال ایران در چهارمین دیدار خود در مرحله نهایی مقدماتی جام‌جهانی ۲۰۲۲ قطر در ورزشگاه خالی از تماشاگر آزادی میزبان کره‌جنوبی بود. در این دیدار این تیم کره بود که قفل دروازه‌ها را باز کرد و در صورت پیروزی حتی می‌توانست صدرنشینی را از تیم ما بگیرد اما علیرضا جهانبخش بار دیگر هنر خود را به نمایش گذاشت و با یک ضربه سر زیبا گل تساوی ایران را به ثمر رساند. جهانبخش سومین گل خود را در این مرحله به ثبت رساند و در صدر گلزنان مقدماتی جام جهانی قرار گرفت. البته کیم سئونگ‌گیو، سنگربان کره‌جنوبی خوش‌شانس بود که ۲ بار شوت مهاجمان ایران به تیرک دروازه‌اش اصابت کرد. در واقع قفس توری آزادی هم به نوعی مانع شکست میهمان شد تا کره‌ای‌ها بدون امتیاز ایران را ترک نکنند. این دیدار در نهایت با نتیجه ۱-۱ به اتمام رسید و تیم ‌ملی کشورمان با ۱۰ امتیاز همچنان در رده نخست گروه ایستاده است. «وطن‌امروز» برای ارزیابی این دیدار و همچنین بازی روز شنبه پرسپولیس با الهلال عربستان در مرحله یک‌چهارم نهایی لیگ قهرمانان آسیا با حمید درخشان، کاپیتان اسبق تیم ‌ملی و پرسپولیس گفت‌وگو کرد.

*** 

* تیم ایران پس از ۳ برد متوالی در این مرحله، برابر کره‌جنوبی به تساوی رسید؛ تحلیل شما از این دیدار چیست؟

 در نیمه اول خیلی خوب نبودیم و خوب هم بازی نکردیم. در این نیمه بیشتر زمان بازی تحت کنترل کره‌ای‌ها بود. ترسی در وجود بازیکنان ما بود که خیلی نتوانستند شایستگی خود را نشان دهند. در نیمه دوم وقتی گل خوردیم، طبیعی بود که ترس بازیکنان بریزد و البته بعد گل حریف ما برای مدتی خوب نبودیم و کم‌کم بهتر شدیم و توانستیم به گل مساوی دست پیدا کنیم. 

 

* مشکل کجاست که تیم اسکوچیچ در این چند دیدار ۲ نیمه متفاوت به نمایش گذاشته است؟ تیم او در نیمه اول چندان خوب بازی نمی‌کند. 

مشکل از عدم هماهنگی تیم ما است. ما نسبت به سایر تیم‌ها هماهنگی لازم را نداریم. خیلی کم تمرین می‌کنیم. در حالی که ما نیاز به تمرین بیشتر داریم تا بهتر هماهنگ شویم. 

 

* در دوران مربیان پیشین اردوهای بلندمدت داشتیم اما اسکوچیچ نشان داده چندان روی این مسأله وسواس ندارد. 

بله! متأسفانه ایشان فرصت چندانی ندارد و با برنامه‌ریزی فدراسیون راه آمده است. 

 

* اگر تیم ما به دنبال برد بود، چرا مهدی قائدی در لحظات پایانی به میدان رفت؟ بهتر نبود زودتر از این بازیکن ریزنقش استفاده می‌کردیم؟

اعتقاد من هم این است که تعویض خیلی دیر انجام شد و زمانی قائدی به زمین آمد که مربی ما بیشتر به دنبال وقت گرفتن بود. قائدی باید زودتر به بازی می‌آمد. 

 

* این دیدار قرار بود با حضور تماشاگران برگزار شود اما در نهایت بدون تماشاگر انجام شد؛ شاید حضور هواداران به برد تیم کمک می‌کرد. 

بله! حضور هواداران روی روند بازی بچه‌ها تأثیر می‌گذاشت. من فکر می‌کنم فدراسیون برای حضور تماشاگران باید تلاش بیشتری می‌کرد ولی این اتفاق نیفتاد و به ضرر ما هم شد. 

 

* سخت‌ترین و مهم‌ترین دیدار ما در این گروه همین دیدار با کره‌جنوبی بود؛ با توجه به روند بازی تیم ما به نظر شما باید به ادامه مسیر خوشبین باشیم؟

بله! اگر حریفان دیگرمان را ببریم، حتی مقابل کره در دیدار برگشت مساوی هم بگیریم، شانس صعود داریم و مطمئنم می‌توانیم به جام‌جهانی برویم. کار سخت است اما غیرممکن نیست. تیم ما، تیم خیلی خوبی است. 

 

* در جام‌جهانی باید به فکر نیمکت قوی‌تری باشیم یا اسکوچیچ را همچنان حفظ کنیم؟

حتما باید تغییراتی انجام بدیم. باید اسکوچیچ تا پایان مرحله مقدماتی جام‌جهانی در تیم بماند و نتایج او ارزیابی شود تا بتوانیم تصمیم درستی در این باره بگیریم. 

 

* کمی هم درباره پرسپولیس صحبت کنیم؛ این تیم روز شنبه باید در مرحله یک‌چهارم نهایی لیگ قهرمانان آسیا مقابل الهلال عربستان قرار بگیرد، این دیدار می‌تواند به نفع پرسپولیس تمام شود؟

پرسپولیس بازی سختی پیش ‌رو دارد. الهلال تیم خیلی خوبی است اما پرسپولیس هم بازیکنانش سال‌هاست کنار هم بازی کرده‌اند، باتجربه هستند و در کل تیم وضعیت خوبی دارد. پرسپولیس توانایی بردن این تیم را در عربستان دارد. 

 

* خریدهای جدیدی که پرسپولیس در این فصل انجام داده از نظر شما مفید خواهند بود؟

بازیکنان جدید نیاز به زمان دارند و می‌توانند کم‌کم با سایر بازیکنان هماهنگ شوند و به تیم کمک کنند.

گروه بین‌الملل: کمیساریای عالی انتخابات عراق نتیجه انتخابات این کشور را پس از شمارش دستی آرا در 5 استان اعلام کرد که تغییراتی در این باره نسبت به نتایج اولیه اعلام شده دیده می‌شود. بر اساس گزارش «صابرین نیوز»، تغییرات اعلام شده توسط کمیساریای عالی انتخابات عراق به این شرح است: تعداد کرسی‌هایی که جریان صدر به دست آورد از ۷۳ به ۷۰ کرسی کاهش یافت. تعداد کرسی‌های ائتلاف دوله‌القانون به رهبری نوری المالکی از ۳۴ به ۴۰ کرسی افزایش یافت. تعداد کرسی‌های ائتلاف الفتح به رهبری هادی العامری از ۱۴ به ۲۰ کرسی افزایش یافت. تعداد کرسی‌های ائتلاف امتداد از ۹ به ۱۲ کرسی رسید. تعداد کرسی‌های تحالف قوی‌‌الدوله از ۴ به ۳ کرسی کاهش یافت. 

نتایج اولیه انتخابات که روز سه‌شنبه توسط کمیساریای عالی انتخابات عراق اعلام شد مورد قبول برخی احزاب عراقی از جمله ائتلاف الفتح، حزب اسلامی و حزب اتحادیه میهنی کردستان عراق قرار نگرفت. دیروز در رد نتیجه انتخابات، در شهرستان «خالص» از توابع استان دیالی (شرق عراق) تظاهرات برپا شد و تظاهرات‌کنندگان معترض به نتیجه انتخابات جاده مواصلاتی کرکوک به بغداد را بستند. «جمانه الغلای» سخنگوی کمیساریای عالی انتخابات عراق دیروز در واکنش به اظهاراتی که درباره تقلب در انتخابات مطرح می‌شود، اعلام کرد دستگاه‌های مربوط به رای‌گیری سیستم‌های پیشرفته‌ای هستند و نسبت به هرگونه تخلف احتمالی حساسیت بالایی دارند. در همین حال هیأت اعزامی اتحادیه اروپایی برای نظارت بر انتخابات عراق، دیروز در جریان کنفرانسی مطبوعاتی در عراق گفت تخلفاتی در برخی مراکز اخذ رأی عراق رخ داده اما این موارد بر روند انتخابات اثرگذار نبوده است. این در حالی است که پیش از این شخصیت‌هایی نظیر ایاد علاوی به نقل از مصطفی الکاظمی، نخست‌وزیر عراق اعلام کرده بود طی سنجش‌های قبلی ساختار امنیتی انتخابات، یک هکر در کمتر از 5 دقیقه امکان هک سازوکار الکترونیک انتخابات را خواهد داشت. 

 

* احتمال تغییر در نتایج وجود دارد

سه‌شنبه‌شب و پیش از اعلام خبر تغییر نتایج، «جلیل عدنان» رئیس کمیساریای عالی انتخابات عراق در نشستی خبری اعلام کرد نتایج نهایی انتخابات پس از رسیدگی به تجدیدنظرها و تأیید شورای عالی قضایی اعلام می‌شود. به گزارش السومریه نیوز، عدنان با اشاره به اینکه آرای 3100 حوزه انتخابیه در مرکز ملی بغداد به صورت دستی شمارش می‌شود، گفت: هنوز 60 هزار رای یعنی 6 درصد آرا، مربوط به حوزه‌هایی از استان‌های مختلف شمارش نشده است. رئیس کمیساریای عالی انتخابات عراق گفت: نتایج اولیه، نتایج نهایی نیست و طبق آنچه در دستگاه شتاب‌دهنده نتایج نشان داده شد، اعلام شده است. عدنان افزود: از کسانی که نتایج را با آرای خود مغایر می‌دانند، می‌خواهیم درخواست تجدیدنظر بدهند. وی با اشاره به اینکه هر تصمیمی که از سوی کمیساریای عالی انتخابات صادر می‌شود، به مدت ۳ روز قابل تجدیدنظر است، گفت: در صورت عدم مطابقت نتایج، شمارش آرا به صورت دستی برای همه استان‌ها انجام می‌شود. این نهاد انتخاباتی همچنین اعلام کرد بازشماری همه آرا نیاز به رأی دادگاه دارد. خبرگزاری رسمی عراق (واع) دیروز چهارشنبه به نقل از این نهاد گزارش داد قرار است از بین بیش از 3600 حوزه انتخاباتی، 140 حوزه بازشماری شود. کمیساریای عالی انتخابات گفت از امروز شمارش آرای حوزه‌های «الکرخ» و «الرصافه» آغاز شد و فرآیند شمارش دستی آرا تا یک هفته دیگر تمام خواهد شد. 

 

* مقاومت عراق: کمیساریای انتخابات ناکارآمد است

در پی اثبات تناقض در شمارش آرای دستی و الکترونیک، هیأت هماهنگی گروه‌های مقاومت عراق در واکنش به نتایج اولیه انتخابات پارلمانی این کشور، از «دستکاری در نتایج انتخابات» خبر داد. این نهاد با انتشار بیانیه‌ای تأکید کرد با توجه به رخدادهای خطرناکی مانند دستکاری در نتایج انتخابات و بروز ادله محکم مبنی بر ساختگی بودن آن، شکست و ناکارآمدی کمیساریای کنونی انتخابات مشخص است. مقاومت عراق گفت مشروعیت خود را از فتوای فقها و اراده ملت این کشور گرفته و کاملا آماده است از حکومت و فرآیند سیاسی دفاع کند تا کرامت ملت و حاکمیت عراق حفظ شود. مقاومت عراق با بیان اینکه چنین مسائلی فقط به سود آمریکای اشغالگر است، خاطرنشان کرد مقابله با چنین طرح‌هایی که باعث مصادره آزادی‌های فردی و سرکوب آزادی بیان می‌شود، مستلزم ایستادگی آزادگان عراق است تا مانع تحقق این اهداف شوند. روز سه‌شنبه در پی اعلام نتایج، چارچوب هماهنگ‌کننده احزاب شیعی در بیانیه‌ای به کمیساریای عالی انتخابات عراق اعتراض کرد. در بیانیه احزاب مذکور آمده بود: «در راستای پافشاری چارچوب هماهنگ‌کننده درستی روند دموکراتیک و تحقق الزامات انتخابات زودهنگام که مرجعیت دینی خواستار آن شد و تأکید کرد باید آزاد، امن و منصفانه باشد و از سوی دیگر در راستای پشت‌ سر گذاشتن شبهات و مشکلات بزرگی که در انتخابات سال ۲۰۱۸ ایجاد شد و به بن‌بستی سیاسی انجامید و در نتیجه با وقوع رویدادهای تأسف‌باری در سال ۲۰۱۹ پایان یافت و همچنین به منظور حمایت از روند دموکراتیک و بی‌طرفی در انتخابات، ما تمام نکات فنی را به کمیساریای انتخابات ارائه کردیم». در ادامه عنوان شد: «کمیساریا متعهد شد تمام مشکلات را با گام‌های عملی مرتفع کند‌ اما این نهاد به تمام آن اقدامات قانونی که اعلام کرده بود، پایبند نبود. بر این اساس، ما اعتراض خود را به نتایج و عدم قبول آن اعلام می‌کنیم و برای جلوگیری از دستکاری در آرای رأی‌دهندگان اقدامات لازم را اتخاذ خواهیم کرد». چارچوب هماهنگ‌کننده احزاب شیعی شامل ائتلاف «الفتح»، «دوله‌القانون»، «عصائب اهل حق»، «کتائب حزب‌الله»‌ و دیگر جریان‌های شیعی است. در همین ارتباط، روزنامه «العربی الجدید» به ‌نقل از منابع سیاسی عراقی مدعی شد جریان‌ها و احزاب شیعی عراق روز چهارشنبه برای دومین بار در منزل «نوری المالکی» جمع شده و درباره راه‌های اعتراض به نتایج انتخابات و تشکیل ائتلاف به بحث و تبادل آرا پرداختند.

 

* مقتدا صدر: تأخیر در اعلام نتایج به ضرر مردم است

«مقتدا صدر» رهبر جریان صدر عراق با صدور بیانیه‌ای از تمام گروه‌های عراقی خواست خویشتنداری کنند. وی در این بیانیه گفت: «مهم نیست چه کسی در این انتخابات پیروز شده، بلکه مهم خدمت به ملت عراق و امنیت آن است». صدر ادامه داد: «اختلافات سیاسی درباره صندوق‌های رای و تاخیر در اعلام نتیجه و فشار بر کمیساریای انتخابات، نخستین نتیجه منفی‌ای که خواهد داشت ضرر ملت است نه ضرر گروه‌های سیاسی». وی از تمام گروه‌ها خواست خویشتنداری کرده و به راه‌های قانونی درباره اعتراضات پایبند باشند. 

 

* فالح الفیاض: در انتخابات تخلفات زیادی شده است

در ادامه اعتراضات به نتایج انتخابات، ائتلاف العقدالوطنی به ریاست «فالح الفیاض» دیروز رسما از کمیساریای عالی انتخابات عراق خواستار بازنگری در نتایج اولیه انتخابات شد. این ائتلاف در بیانیه‌ای ضمن ابراز تأسف از فرآیند شمارش آرا که در سایه «عدم واقعیت» انجام شده، تأکید کرد در این انتخابات تخلفاتی شده و حقوق شمار زیادی از نامزدها نیز ضایع شده است. ائتلاف الفیاض از این نهاد خواسته در مدت کوتاهی، بدون اینکه طولانی باشد، موارد قابل اصلاح را اصلاح کند. این ائتلاف همچنین از دولت عراق خواسته است در ارتباط با آنچه اتفاق افتاده، موضع مناسب با میزان امانتی که بر گردن آن است، اتخاذ کند تا حقوق عراقی‌ها حفظ شود. این ائتلاف گفته سرنوشت و آینده مردم عراق به خروجی این انتخابات گره خورده است. ائتلاف الفیاض به طرفداران و نامزدها و عراقی‌ها اطمینان داده همه راه‌های قانونی و چارچوب‌های دموکراسی برای حفاظت از حقوق خود و دفاع از آن را خواهد رفت. 

 

* مخالفت ائتلاف الوطنیه عراق با نتایج اولیه انتخابات پارلمانی

ائتلاف الوطنیه عراق هم با نتایج اولیه انتخابات پارلمانی مخالفت کرد و دولت و کمیساریای عالی انتخابات را مسؤول نتایج «تحریف شده» دانست. به گزارش سومریه‌نیوز، این ائتلاف به رهبری ایاد علاوی در بیانیه‌ای اعلام کرد: پس از برگزاری انتخابات به اصطلاح زودهنگام برای همگان روشن شد این انتخابات هیچ تفاوتی با انتخابات قبلی ندارد و حتی ممکن است از حیث دستکاری و تقلب که قبل از اعلام نتایج انتخابات به آن اشاره کردیم، بدتر هم باشد. این ائتلاف هشدار داد پافشاری روی نتایج فعلی انتخابات هدف مورد نظر از برگزاری این انتخابات را که اصلاح روند سیاسی است، محقق نمی‌کند و ممکن است کشور را وارد آشوب و پیچیدگی‌های جدیدی کند که پیامدهای خوبی در پی نخواهد داشت. 

 

* هشدار العبادی به کمیساریای انتخابات عراق

رئیس ائتلاف النصر و رئیس شورای رهبری در تحالف قوی‌الدوله نیز ضمن رد نتایج اولیه اعلامی کمیساریای عالی انتخابات گفت: «عاقل کسی است که تا قبل از روشن شدن حقیقت، اشتباه را تصحیح کند». تحالف قوی که در این انتخابات بنا بر نتایج اولیه، تنها ۵ کرسی کسب کرده است، یک ائتلاف سیاسی جدید و حاصل ادغام ائتلاف النصر به رهبری حیدر العبادی، نخست‌وزیر پیشین عراق و جریان حکمت ملی به رهبری سیدعمار حکیم است.

***

گروه سیاسی: فرمانده نیروی هوافضا سپاه پاسداران از استفاده از بمب‌های بالدار دورایستا برای نخستین‌بار خبر داد. 

به گزارش «وطن‌امروز»، در ادامه رزمایش مشترک تخصصی پدافند هوایی مدافعان آسمان ولایت ۱۴۰۰ سامانه‌های پدافند هوایی بومی «جوشن»، «خاتم»، «مجید» و «تلاش» نیروی پدافند هوایی ارتش و «دزفول» و «صیاد» نیروی هوافضای سپاه با موفقیت اهداف واگذار شده توسط شبکه یکپارچه پدافند هوایی کشور را سرنگون کردند. امیر سرتیپ قادر رحیم‌زاده، فرمانده قرارگاه مشترک پدافند هوایی کشور با بیان اینکه سامانه‌های خاتم و جوشن برای نخستین‌بار در این رزمایش مورد تست عملیاتی قرار گرفتند، گفت: سامانه موشکی جوشن نسخه ارتقا یافته سامانه پدافندی ۱۵ خرداد است که از رادار پسیو استفاده می‌کند و در این رزمایش برای نخستین‌بار با موفقیت مورد تست و ارزیابی قرار گرفت و اهداف واگذار شده توسط شبکه یکپارچه پدافند هوایی را منهدم کرد. وی مقابله با اهداف در ارتفاع کم با سامانه‌های موشکی تاکتیکی به صورت دفاع همه‌جانبه و ۳۶۰ درجه در محیط جنگ الکترونیک را از جمله اقدامات انجام شده در این مرحله از رزمایش برشمرد. رحیم‌زاده با بیان اینکه سامانه‌ پدافندی «مجید» و «دزفول» نیز با موفقیت موشک‌های کروز شلیک شده به سمت منطقه رزمایش را منهدم کردند، اظهار داشت: دفاع مستحکم و چندلایه در برابر تهاجم موشک‌های کروز یکی از اهداف رزمایش مشترک تخصصی پدافند هوایی مدافعان آسمان ولایت ۱۴۰۰ است که در این مرحله با موفقیت توسط سامانه‌های مختلف پدافندی ارتش و سپاه اجرا شد. 

همچنین در ادامه این رزمایش رادار بومی برد بلند ارائه پالسی «قدس» نیروی هوافضای سپاه پاسداران انقلاب اسلامی عملیاتی شد. این رادار قابلیت رصد اهداف در برد بیش از ۵۰۰ کیلومتر و ارتفاع بیش از ۹۰ هزار پا را دارد. قابلیت تاکتیکی و تک‌خودرویی بودن، نرم‌افزار بومی، توان مقابله با جنگ الکترونیک در تکنیک‌های مختلف، سامانه تشخیص دوست از دشمن و قابلیت لینک با سامانه‌های پدافندی از جمله ویژگی‌های سامانه راداری قدس است. 

 

* سردار حاجی‌زاده: برای نخستین‌بار از بمب‌های بالدار دورایستا استفاده کردیم

سردار سرتیپ پاسدار امیرعلی حاجی‌زاده، فرمانده نیروی هوافضای سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در حاشیه رزمایش مشترک پدافند هوایی مدافعان آسمان ولایت ۱۴۰۰ با بیان اینکه در این رزمایش این توفیق را داشتیم که تمام سامانه‌های مورد استفاده کاملا ایرانی بود، گفت: ۱۵ سال قبل ما این وضعیت را نداشتیم، یعنی در سامانه‌های راداری، فرماندهی و کنترل و سامانه‌های موشکی زمین به هوا وابسته به تجهیزات خارجی بودیم، در حالی که امروز بحمدالله تمام این تجهیزات را به صورت بومی و ایرانی در اختیار داریم. وی با اشاره به دفاع همه‌جانبه و ۳۶۰ درجه در برابر حملات پرحجم هواپیماهای بدون سرنشین در منطقه رزمایش گفت: سامانه‌های راداری در منطقه باید اهداف را کشف و مراکز کنترل و فرماندهی باید هدف‌ها را به سامانه‌ها واگذار کند. در این رزمایش موفق شدیم اهداف مختلف در ارتفاع و سرعت‌های مختلف و حتی موشک‌های کروز را با موفقیت مورد اصابت قرار دهیم. حاجی‌زاده خاطرنشان کرد: در این رزمایش ما برای نخستین‌بار بمب‌های بالدار دورایستا را که از هواپیما رها می‌شود، استفاده و آن را رهگیری و به سامانه‌های پدافندی واگذار کردیم. فرمانده نیروی هوافضای سپاه ادامه داد: ما ترکیبی از تهدیدات را داریم، از جمله موشک‌های کروز، مهمات دورایستا و هواپیماهای بدون سرنشین با سرعت کم‌ و زیاد که انواع این تهدیدات را در این رزمایش شبیه‌سازی کردیم و توانستیم با سامانه‌های بومی کاری کنیم که هدفی در این منطقه از دست نرود و همگی مورد اصابت قرار گرفتند. وی با اشاره به عملیاتی شدن سامانه راداری قدس در این رزمایش تصریح کرد: این سامانه کاملا متحرک است و می‌تواند به سرعت جابه‌جا شود، چون در جنگ‌های امروزی هر سامانه‌ای که ثابت باشد، بلافاصله مورد اصابت قرار می‌گیرد؛ از سوی دیگر قابلیت کشف هواپیماهای پنهانکار را هم دارد. حاجی‌زاده در پایان گفت: دفاع هوایی در کشورمان با وجود قرارگاه مشترک پدافند هوایی، مشترک است و سامانه‌های پدافندی ارتش و سپاه در سراسر کشور مستقر هستند که تمام آنها در یک شبکه تحت کنترل و فرماندهی برادران ارتش است و زیرمجموعه‌های آن به صورت مشترک است و کار به صورت ترکیبی انجام می‌شود. 

 

* ایران توان مقابله با اهداف تا ارتفاع ۱۰۰ هزار پا را دارد

سردار سرتیپ دوم پاسدار داوود شیخیان، جانشین معاونت عملیات نیروی هوافضای سپاه در حاشیه این رزمایش در تشریح اقدامات حوزه دفاع هوایی اظهار داشت: رادارها به عنوان نخستین حلقه کشف در حوزه پدافند هوایی از مهم‌ترین ابزارهای دفاع هوایی هستند و قطعا از جمله موارد تحریمی درباره جمهوری اسلامی ایران همین سامانه‌ها هستند و با توجه به تهدیدات روزافزون و همچنین سناریوهای مختلف دشمن، استفاده از ابزارهای مختلف مانند هواپیماهای پنهانکار، هواپیماهای بدون سرنشین پرسه‌زن، موشک‌های کروز و مهمات دورایستا از جمله تهدیدات مهمی است که با آنها مواجه هستیم. وی با تاکید بر اینکه سامانه‌های موشکی و جنگال هم امروز به صورت بومی در سراسر کشور توسعه پیدا کرده است، گفت: این سامانه‌ها می‌توانند با تمام اهداف در ارتفاع‌های مختلف تا ۱۰۰ هزار پا یعنی بالاترین سطحی که هر پرنده باسرنشین و بدون‌سرنشین پرواز کند، مقابله کنند. 

 

* سرلشکر سلامی: به سامانه‌های بسیار مدرن و پیشرفته دست پیدا کرده‌ایم

سردار سرلشکر حسین سلامی، فرمانده کل سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ایران در حاشیه رزمایش مشترک پدافند هوایی مدافعان آسمان ولایت ۱۴۰۰ اظهار داشت: ما امروز با دستاوردها و پیشرفت‌های چشمگیر و قابل ملاحظه در عرصه دفاع هوایی در مقابل قدرت‌های پیشرفته هوایی روبه‌رو هستیم. وی ادامه داد: آنچه در این رزمایش انجام شد و ما دیدیم، یک نمایه مدرن و پیشرفته از تمام جنبه‌های پدافند هوایی در مقابل سناریوی غیرقابل پیش‌بینی است. ما امروز ۲ نیروی نارنجی و آبی در نقش دشمن و نیروهای خودی داشتیم که نیروهای نارنجی ما مجهز به انواع موشک‌ها و سامانه‌های پروازی بدون سرنشین بودند و در سرعت‌ها و ارتفاعات مختلف و از مسیرها و زمان‌های غیرقابل پیش‌بینی به سمت منطقه رزمایش حرکت می‌کردند و نیروهای آبی که مستقر در کنار سامانه‌های پدافند هوایی بودند، باید در مقابل اینها واکنش نشان می‌دادند.

مصطفی رحمانی: فردا هشتم ربیع‌الاول، سالروز شهادت امام حسن عسکری علیه‌السلام است؛ امامی که تلاش می‌کرد شیعیان را برای غیبت امام معصوم آماده کند و روح اجتهاد فقهی و اصول سلوک معرفتی را به آنها بیاموزد. نکته جالب توجه در احادیث امام حسن عسکری(ع) توجه دادن شیعیان به باطن و روح اعمال است. آیت‌الله‌العظمی جوادی‌آملی در یکی از سخنان خود پیرامون شخصیت امام حسن عسکری می‌فرماید: وجود مبارک امام عسکری سلام‌الله علیه، ۳ عنصر محوری را برای همه سالکان ضروری دانست؛ یکی از آن عناصر مساله توشه است، دوم مساله راحله است، سوم مساله مقصداندیشی و مقصدشناسی و مقصودشناسی و مقصودیابی است. 

در جریان توشه چه در سوره مبارکه بقره، چه در سایر سوَر و همچنین در روایات ما را تشویق کردند به اینکه تقوا زاد شماست «تَزَوَّدُوا فَإِنَّ خَیرَ الزَّادِ التَّقْوَی». اجتناب از معاصی، امتثال از واجب‌ها، توفیق انجام مستحبات و توفیق ترک مکروهات، اینها ره‌توشه ما است. یک مسافر زادی می‌‌طلبد، کاری که از تقوای مصطلح ساخته است، کاری که از عدل مصطلح ساخته است و کاری که از عمل صالح ساخته است، همین است که توشه راه باشد. 

عنصر دوم، راحله است، برخی این راه را پیاده می‌‌روند و برخی سواره می‌‌روند؛ آنها که این راه را سواره طی می‌‌کنند، آسان‌‌تر و سریع‌‌تر طی می‌‌کنند. امام عسکری سلام‌الله علیه طبق نقل مرحوم مجلسی رضوان‌الله تعالی علیه فرمودند: «اِنَّ الوُصُولَ اِلَی‌الله عَزَّوَجَلَّ سَفَرٌ لا یدرَکُ اِلّا بِامتطاءِ اللَّیلِ»؛ یعنی رسیدن به لقای پروردگار یک سیر ملکوتی است که بدون مَطیه و مرکب میسور نیست، آن مطیه و مرکب عبارت از نماز شب است. فرمود نماز شب، مرکب راهوار خوبی است که راکبش را تا به بارگاه منیع پروردگار می‌‌رساند، پس اگر کسی باتقوا بود، آن توشه را تهیه کرد و اگر اهل نماز شب بود، این راحله را فراهم کرد؛ سواره این راه را طی می‌‌کند. پس این مرکب و آن توشه زمینه می‌شود که سالک ملکوتی آسان‌‌تر و زودتر و بهتر خود را به مقصد برساند. 

اما عنصر سوم که به مقصد بازمی‌‌گردد و مشاهده آن مقصود در مقصد مطرح است، از وجود مبارک امام رضا سلام‌الله علیه رسیده است و همین‌‌طور از وجود مبارک ابن‌الرضا امام حسن عسکری سلام‌الله علیه رسیده است که «لَیسَتِ الْعِبَادَهُ کَثْرَهَ الصِّیامِ وَ الصَّلَاهِ وَ إِنَّمَا الْعِبَادَهُ کَثْرَةُ التَّفَکُّرِ فِی أَمْرِ اللَّهِ»؛ عبادت در این نیست که انسان نمازهای زیاد بخواند و روزه‌های زیاد بگیرد، البته نماز واجب مشخص است، نماز مستحب و نافله هم مشخص اما بیش از آن مقدار، انسان باید وقت را صرف در معرفت کند.

سیدمحمدامین علیدوست: روز گذشته، ششم ربیع‌الاول، سالگرد عروج ملکوتی عارف عظیم‌الشأن، اسوه توحید، آیت‌الله‌العظمی میرزا علی آقای قاضی(ره) بود. بزرگمردی که رهبر حکیم انقلاب از وی به عنوان یکی از حسنات دهر یاد کردند. ایشان خردادماه 91 در دیدار اعضای ستاد کنگره بزرگداشت آیت‌الله‌العظمی قاضی(ره) درباره شخصیت این عارف برجسته فرمودند: «مرحوم آقای قاضی - میرزا علی آقای قاضی - یکی از حسنات دهر است؛ یعنی واقعا شخصیت برجسته‌ علمی و عملی مرحوم آقای قاضی، حالا اگر نگوییم بی‌نظیر، حقا در بین بزرگان کم‌نظیر است».

ایشان در ادامه فرمودند: «مهم‌ترین مساله در این باب، این است که ما در بین سلسله‌ علمی، فقهی و حکمی خودمان در حوزه‌های علمیه - در این صراط مستقیم - یک گذرگاه و جریان خاص‌الخاص داریم که می‌تواند برای همه الگو باشد، هم برای علما الگو باشد - علمای بزرگ و کوچک - هم برای آحاد مردم و هم برای جوان‌ها؛ می‌توانند واقعا الگو باشند. اینها کسانی هستند که به پایبندی به ظواهر اکتفا نکردند، در طریق معرفت و طریق سلوک و طریق توحید تلاش کردند، مجاهدت کردند، کار کردند و به مقامات عالیه رسیدند و مهم این است که این حرکت عظیم سلوکی و ریاضتی را نه با طرق من‌درآوردی و تخیلی - مثل بعضی سلسله‌ها و دکان‌های تصوف و عرفان و مانند اینها - بلکه صرفا از طریق شرع مقدس آن هم با خبرویت بالا، به دست آوردند».

حجت‌الاسلام والمسلمین شیخ علی بهجت، فرزند آیت‌الله‌العظمی بهجت نقل می‌کند: به همین سادگی و از بس این ساده است، کسی باور نمی‌کند؛ پدرم می‌فرمود: آقای قاضی در اواخر عمر به این نتیجه رسید و گفت: «ترک معصیت و نماز اول وقت برای رسیدن به مقامات عالیه کافی است».

پدرم می‌فرمود: من این نظریه استاد را جرأت نکردم برای همکلاسی‌های خودم نقل کنم؛ به دلیل اینکه با برنامه‌های 40-30 ساله استاد منافات داشت. چیزی نگفتم تا اینکه حرف، خود به خود پراکنده شد و من نیز گفتم: بله! من این موضوع را از ایشان شنیدم. ۲ بار هم شنیدم. پدرم خودشان نیز از همین راه رفته بودند. 

در دورانی که بسیاری از استادنماها بساط کاسبی به نام عرفان و معنویت گشوده‌اند، این توصیه آیت‌الله‌العظمی قاضی که راوی آن آیت‌الله‌العظمی بهجت است بسیار راهگشاست. راه خدا، راه پرپیچ و خمی نیست، راهی نیست که مخفی باشد، قرآن که راهنمای بشریت است به «مبین» بودن ستوده شده، یعنی آشکار و واضح بودن. راه خدا، یک کلمه است، تقوا، که به روایت آیت‌الله قاضی ۲ چیز سازنده آن است: نماز اول وقت و ترک معصیت، همین، به همین سادگی و روشنی. 

در اینجا خالی از لطف نیست به چند روایت از سیره و زندگی مرحوم آیت‌الله قاضی اشاره کنیم.

 

* کمک به مردم

یکی از اعلام نجف می‌گفت: روزی به دکان سبزی‌فروشی رفته بودم؛ دیدم مرحوم قاضی خم شده و مشغول سوا کردن کاهو است ولی برخلاف معمول، کاهوهای پلاسیده و دارای برگ‌های خشن و بزرگ را برمی‌دارد. من مرحوم قاضی را کاملا زیر نظر داشتم تا اینکه وی کاهوها را به صاحب دکان داد و وزن کرد و مرحوم قاضی آنها را در زیر عبا گرفت و روانه شد. من که در آن وقت طلبه جوان بودم و مرحوم قاضی، مرد مسن و پیرمردی بود، به دنبالش رفتم و عرض کردم: آقا! من سؤالی دارم؛ شما به عکس همه، چرا این کاهوهای غیرمطلوب را سوا کردید؟

مرحوم قاضی فرمود: آقا جان من! این مرد فروشنده، شخص بی‌بضاعت و فقیری است و من گاه‌گاهی به او مساعدت می‌کنم. نمی‌خواهم چیزی به او بلاعوض داده باشم تا اولا عزت و شرف و آبروی او از بین نرود و ثانیا خدای ناخواسته به مجانی گرفتن عادت نکند و در کسب نیز ضعیف نشود؛ برای ما نیز فرقی ندارد که کاهوهای لطیف و نازک بخوریم یا از این کاهوها. من می‌دانستم که اینها بالاخره خریداری ندارد و ظهر که دکان خود را می‌بندد، به بیرون خواهد ریخت لذا برای اینکه او ضرر نکند، مبادرت به خریدن آنها کردم. 

 

* اگر دنیا می‌خواهی نماز شب بخوان

در مجلس اول ملاقات مرحوم علامه طباطبایی با استاد اخلاقی خود مرحوم آقاسیدعلی قاضی، مرحوم قاضی به ایشان فرموده بود: فرزندم! اگر دنیا می‌خواهی نماز شب بخوان، اگر آخرت هم می‌خواهی نماز شب بخوان. 

در روایت هم آمده است: «هر کس نماز شب بخواند و در روز بگوید گرسنه هستم یا غذا و روزی ندارم، او را تکذیب کنید».

 

* صفات اخلاقی

آقابزرگ که سال‌ها با سیدعلی قاضی دوستی و مراوده داشته، وی را با صفاتی چون استقامت، کرامت و شرافت ستوده است. سیدعلی قاضی استقامت در‌ طلب خداوند را عامل درک اسم اعظم و لایق اسرار ربوبی شدن می‌دانست. وی در عین فقر و ساده‌زیستی، با ریاضت‌‌های سخت و غیرشرعی مخالف بود و اعتقاد داشت سالک باید به جسم هم رسیدگی کند، زیرا جسم مرکب روح است، از این ‌رو به وضع ظاهری خود اهمیت می‌داد و معمولا عطر می‌زد و لباس سفید و تمیز می‌پوشید و به حسن‌ خلق و نیکوکاری سفارش می‌کرد.

روح‌الله اژدری: ارتش آزاد سوریه از ابتدای شکل‌گیری، گروه‌های پراکنده‌ای بودند که هر کدام در بخشی از سوریه تشکیل شدند. برخی از افسران جدا شده تلاش کردند با نامگذاری برای گروه خود از طریق یک فیلم ویدئویی و خواندن بیانیه، مردم و اعضای ارتش سوریه را ترغیب به پیوستن به خود کنند. تیپ خالد بن ولید در نزدیکی حمص به فرماندهی عبدالرحمان شیخ علی، گردان فاروق به فرماندهی عبدالرزاق فاروق، گردان حمزه به فرماندهی ستوان ابراهیم محمد ایوب، گردان عمرو به فرماندهی قیس قطانه، جنبش افسران آزاد به فرماندهی سرهنگ حسین هرموش و گردان اسامه بن زید و گردان ابوالفیدا به فرماندهی زهیرالشیخ از نخستین گروه‌هایی بودند که پس از جدایی از ارتش اعلام موجودیت کردند. 

از ژوئن ۲۰۱۱ که نخستین نمونه شورش مسلحانه در جسرالشغور و ادلب بود تا فوریه ۲۰۱۲ در بابا عمرو و حمص حملات متعددی توسط شورشیان سوری، علیه مراکز حکومتی و ارتش سوریه به وقوع پیوست. این حملات خونین در ادلب، الرستان، حمص جبل الزویه، زبدانی و حومه دمشق توسط گروه‌های شورشی انجام شد. (‌2013:11.13‌Holliday)

 

* تشکیل مقر ارتش آزاد سوریه در ترکیه

با وقوع بحران و شورش در سوریه ۲ گروه از کشورها در عرصه حمایت از طرفین ظهور کردند که هر کدام براساس منافع استراتژیک خود عمل می‌کردند. عده‌ای مثل ایران و روسیه به حمایت از حکومت اسد پرداختند و کشورهایی مثل ترکیه، عربستان و قطر برای مقابله با نفوذ ایران در منطقه و آمریکا برای محافظت از اسرائیل و تامین منافع منطقه‌ای خود و مقابله با ایران و محور مقاومت وارد عرصه حمایت از مخالفان حکومت اسد شدند. با توجه به پراکندگی گروه‌های کوچک و متعدد شورشیان تلاش کردند برای اتحاد معارضان سوری، مرکزی برای هدایت و حمایت از آنان تشکیل دهند لذا اواخر ماه ژوئن ۲۰۱۱ سرهنگ ریاض اسعد به همراه ۶ افسر دیگر ارتش سوریه که از ارتش جدا شده بودند، در اردوگاه پناهندگان سوری در استان آنتالیای ترکیه از تشکیل ارتش آزاد سوریه خبر دادند. (2013:14Holliday‌)

کنفرانس «دوستان سوریه» در آنتالیای ترکیه، در سال 2012 در واقع نوعی تقسیم کار حمایت از شورشیان علیه حکومت سوریه بود. علاوه بر ترکیه، قطر و سعودی که حامی مالی ارتش آزاد سوریه بودند، آمریکا در ابتدای آغاز شورش در سوریه محتاطانه به شورشیان آزاد سوریه قول داد تجهیزات غیرکشنده از جمله وسایل نقلیه، تجهیزات ارتباطی، غذا و تجهیزات پزشکی در اختیار آنان قرار دهد. (‌2016:8Lister)

از ابتدای شورش‌ها تا زمستان ۲۰۱۲ ارتش آزاد سوریه موفقیت‌های فراوانی در تقابل با دولت سوریه به دست آورد و توانست بر بسیاری از مناطق تسلط یابد. به موازات ارتش آزاد سوریه، جبهه النصره نیز توانست پیروزی‌های قابل‌توجهی کسب کند. پیروزی‌های جبهه النصره وابسته به القاعده موجب شد ارتش آزاد که نیروی سکولار و ملی بود با جبهه النصره به تقابل برسد. اهداف جبهه النصره به‌رغم ادعای آنان، فراتر از مرزهای جغرافیایی سوریه بود و تعداد زیادی از نیروهای سلفی و تکفیری خارجی در آن می‌جنگیدند. (‌2012:9Lister)

 

* اهداف ارتش آزاد سوریه

افسران ارتش آزاد سوریه در واقع از بدنه ارتش سکولار سوریه جدا شده بودند، بنابراین بیشتر تعلق سکولاریستی داشتند. برخلاف جبهه النصره و احرارالشام که دنبال ایجاد یک امارت به‌اصطلاح اسلامی در سوریه بودند، اعضای ارتش آزاد سوریه دنبال اسقاط حکومت بشار اسد و ایجاد یک حکومت سکولار بودند. آنها هیچ‌گونه تعلق مذهبی نداشتند. نماز نمی‌خواندند و مشروب می‌خوردند. هیچ‌گونه موضع ضدغرب نداشتند و تلاش می‌کردند ضمن دریافت حمایت دیپلماتیک و رسانه‌ای غرب، از آمریکا نیز حمایت‌های نظامی و تسلیحاتی جذب کنند. آنها با اسرائیل روابط دوستانه‌ای برقرار کردند و اسرائیل ضمن حمایت تسلیحاتی به آنان در امور پزشکی نیز خدمات ارائه ‌داد لذا بسیاری از سوری‌های شورشی که تعلق به‌اصطلاح مذهبی داشتند از ارتش آزاد بریدند و به گروه‌هایی مثل احرارالشام، جیش‌الاسلام، داعش و جبهه النصره پیوستند. شورای ملی سوریه تلاش می‌کرد ارتش آزاد سوریه را یکی از گروه‌های اپوزیسیون زیرمجموعه خودش قرار دهد اما ارتش آزاد تمایلی به پیوستن به شورای ملی نداشت و از موضع برتر و بالاتر با شورا تعامل می‌کرد.